Thứ Bảy, 29 tháng 6, 2013

BẤT MÃN KHÔNG GIẢI QUYẾT ĐƯỢC GÌ


Mà ta bất mãn cái gì mới được chứ? Chắc chắn là bất mãn cái đang là. Cái đang là có thể là trật tự xã hội, có thể là mối quan hệ, cái đang là có thể là chính ta. Thực trạng  cốt lõi ta đang là – tức ta đang là xấu hư, tư tưởng tản mạn, những tham vọng, những thành bại cùng vô số những sợ hãi –  đó là cái đang là. Lẩn tránh cái đang là đó, ta nghĩ sẽ thấy được giải đáp cho nỗi bất mãn của mình. Thế nên ta luôn tìm cách thay đổi cái đang là. Nếu tôi bất mãn, tôi tìm cách thỏa mãn, trí não tôi bận bịu vói phương cách ấy và áp dụng phương cách ấy để thỏa mãn. Vậy là tôi không quan tâm nỗi bất mãn, với cục than hồng, vói ngọn lửa đang rực cháy mà ta gọi là bất mãn nữa. Ta không chịu khám phá xem cái gì nằm đàng sau sự bất mãn. Ta chỉ lo tránh  xa ngọn lửa đó, nỗi bất an đang cháy rực đó…
          Điều này trở nên cực kỳ khó khăn bởi vì trí não ta không bao giờ biết thỏa mãn, không bao giờ ưng chịu quan sát cái đang là. Nó luôn luôn muốn thay đổi cái đang là thành cái khác – thế nên mới có động thái lên án, biện minh hoặc so sánh. Nếu bạn quan sát chính trí não bạn, bạn sẽ thấy rằng khi nó giáp mặt với cái đang là, nó lên án, so sánh cái đang là với cái sẽ phải là hoặc biện minh v.v.. Và thế là trí não đã xua đuổi cái đang là, đã gạt bỏ cái nguyên nhân gây bất an, đau khổ, âu lo.

                                                                 Người đồng hành

Chủ Nhật, 16 tháng 6, 2013

LẪN TRÁNH SINH XUNG ĐỘT.

 
 

     Tại sao ta tham? Tại sao ta muốn thành công, trở thành một nhân vật nào đó? Tại sao ta đấu tranh để ngồi trên đầu trên cổ thiên hạ? Tại sao ta nỗ lực tự khẳng định mình, cách trực tiếp hoặc thông qua một chủ nghĩa hay nhà nước? Phải chăng chính cái động thái tự khẳng định mình này là nguyên nhân chính yếu của xung đột và hỗn loạn đảo điên? Không có tham vọng ta bị hủy  diệt à? Không có tham vọng, ta không thể tồn tại về mặt sinh lý à?
     Tại sao ta sống đầy mưu trí và tham vọng? Phải chăng tham vọng xui khiến ta né tránh cái đang là. Phải chăng mưu tri ấy thực sự là ngu muội, là cái mà ta đang là? Tại sao ta quá sợ hãi cái đang là. Chạy trốn có ích gì chứ nếu cái ta vẫn là cái ta là, vẫn luôn luôn ở đó?
      Ta có thể chạy trốn đấy, nhưng cái ta vẫn ở đấy, dấy sinh xung đột và đau khổ. Tại sao ta quá đỗi sợ hãi nỗi cô đơn hay sự trống rỗng nội tâm thế? Bất kỳ động thái lẩn tránh cái đang là nào cũng đều dấy sinh xung đột và đau khổ. Xung đột là phủ nhận cái đang là hay lẩn tránh cái đang là – không còn có thứ xung đột nào khác nữa. Xung đột của ta càng lúc càng trở nên phức tạp và vô phương giải quyết, bởi vì ta không chịu giáp mặt cái đang là. Trong cái đang là không có chi phức tạp mà sự phức tạp nằm trong các phương cách lẩn tránh mà ta đang truy tìm.
                                                            Người đồng hành

Thứ Tư, 12 tháng 6, 2013

SỰ CHÚ TÂM

 

         Đã bao giờ bạn để ý đến tiếng chuông chùa chưa? Lúc đó bạn lắng nghe cái gì, âm vang hay khoảng im lặng? Nếu không có khoảng im lặng thì có âm vang được không? Bạn thấy đấy, chúng ta hiếm khi nào thực sự lưu tâm đến thứ gì và tôi nghĩ rằng chúng ta cần phải khám phá xem sự lưu tâm là gì. Khi giáo viên của bạn giải thích một bài toán, hoặc khi bạn đọc một truyện lịch sử, hoặc khi bạn bè của bạn trò chuyện, kể cho bạn một câu chuyện, hoặc khi bạn ngồi bên một dòng sông và nghe tiếng nước vỗ bờ, khi đó bạn thường rất ít chú tâm. Nếu chúng ta có thể khám phá được sự lưu tâm là gì thì có lẽ việc học tập của chúng ta sẽ có được một ý nghĩa khác và trở   nên dễ dàng hơn.
        Khi giáo viên của bạn bảo bạn hãy lưu tâm đến bài học, ông ta có ý gì. Ông ta có ý rằng bạn không nhìn ra cửa sổ, rằng bạn phải bỏ mọi sự chú ý đến bất kỳ thứ gì khác ngoại trừ sự chú ý vào những gì bạn cần phải học. Chúng ta thường gọi đây là sự tập trung, nhưng sự tập trung nầy có rất ít ý nghĩa, không phải sao?
        Tôi nghỉ rằng còn có một sự tập trung hoàn toàn khác, tôi gọi đó là sự chú tâm. Khi bạn cố gắng tập trung thì khi đó thực ra bạn chỉ đè nén một thứ gì đó - bạn đè nén ham muốn nhìn ra ngoài cửa sổ, nhìn ai đó đi ngang qua và vân vân. Một phần sinh lực của bạn đã bị hoang phí qua sự đè nén, sự phản kháng, Bạn xây dựng bức tường quanh tâm hồn mình để buộc nó phải tập trung hoàn toàn vào một thứ gì đó và bạn gọi sự gò ép, sự kỷ luật tâm hồn nầy là sự tập trung. Bạn cố gắng vứt bỏ mọi suy nghỉ khỏi tâm hồn ngoại trừ suy nghỉ mà bạn muốn tập trung. Nhưng tôi cho rằng, còn có một hình thức tập trung mà không hề gò ép kiềm nén bất kỳ thứ gì.
         Nếu bạn lắng nghe cả âm thanh lẫn khoảng im lặng giữa những tiếng chuông thì toàn bộ quá trình lắng nghe đó chính là sự lưu tâm. Tương tự, khi một ai đó trò chuyện, sự lưu tâm sẽ giúp bạn cảm nhận được cả lời nói lẫn khoảng im lặng giữa các ngôn từ. Nếu bạn thử nghiệm với việc nầy bạn sẽ nhận thấy rằng tâm hồn mình có thể hoàn toàn tập trung mà không mảy may xao lãng hay kiềm nén. Khi bạn kỹ luật mình bằng cách nói rằng “ Mình không được nhìn ra cửa sỗ, mình không được ngó ngang ngó dọc, mình phải tập trung vào việc nầy dù rằng mình muốn làm việc khác” thì điều nầy sẽ tạo ra sự phân hóa, sự phân hóa nầy là sự phá hoại vì nó mài mòn sinh lực của tâm hồn. Nhưng nếu bạn lắng nghe một cách hoàn toàn thì trong bạn không có sự kềm nén hay phản kháng, bạn sẽ nhận thấy rằng tâm hồn bạn có thể dễ dàng tập trung mà không cần một cố gắng nào cả- Bạn hiểu chớ.
         Hãy thử nghiệm với những gì tôi đang nói, bạn sẽ nhận thấy rằng tâm hồn bạn có thể học tập một cách nhanh nhẹn và sáng suốt. Xét cho cùng, nếu bạn biết cách lắng nghe những gì giáo viên đang nói về một vài sự kiện lịch sử nào đó, nếu bạn có thể lắng nghe mà không phản kháng hay kiềm nén vì tâm hồn bạn có sự tĩnh lặng và không bị bối rối thì không những bạn sẽ nhận thấy rõ được sự kiện nầy mà bạn còn ý thức được thành kiến của giáo viên đối với sự kiện nầy trong khi đang giảng bài và cả phản ứng của tâm hồn mình.
                                                                                      Người đồng hành